چکیده
مطالعات نشان می‌دهد که سبک‌های دلبستگی می‌تواند تاثیر مهمی بر کیفیت زناشویی افراد داشته باشد. این تاثیر می‌تواند هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و در تعامل با سایر متغیرهای روان‌شناختی از قبیل اِسنادهای ارتباطی و راهبردهای حل تعارض باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک‌های دلبستگی از طریق اِسنادهای ارتباطی (علّی و مسوولیت) و راهبردهای غیر سازنده حل تعارض (راهبرد سلطه‌گرانه و اجتنابی) بر کیفیت زناشویی زنان انجام شد. گروه نمونه شامل ۱۳۰ زن متاهل ساکن شهر همدان بودند که با روش نمونه‌‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به مقیاس‌های سبک‌های دلبستگی (ECR-S)، پرسشنامه کیفیت زناشویی (MMQ)، پرسشنامه راهبردهای حل تعارض (ROCI-۲) و پرسشنامه اِسنادهای ارتباطی (RAM) پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) و اثرات غیر مستقیم از طریق آزمون بوت استراپ انجام شد. مدل ارزیابی شده از شاخص‌های برازندگی ‌خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که سبک‌های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی به صورت مستقیم بر کیفیت زناشویی زنان تاثیر نداشته و تاثیر آنها به صورت واسطه‌ای و از طریق اسنادهای ارتباطی علّی و مسوولیت و راهبردهای حل تعارض سلطه‌گرانه و اجتنابی است.

هدف چشم‌پوشی از فعالیت و رفتاری که فرد خواهان آن است یا عمل‌کردن به گونه‌ای که مطلوب فرد نیست، فداکاری قلمداد می‌شود. نتایج مطالعات رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی متفاوت و متناقض است. هدف این پژوهش برآورد اندازه اثر کلی (همبستگی) فداکاری و کیفیت زناشویی بود.
مواد و روش ها برای دستیابی به این هدف، ادبیات پژوهشی مربوط به رابطه این متغیرها، در پایان‌نامه‌ها و مقاله‌های انتشار‌یافته در مجله‌های علمی بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۷ بررسی شد. ۲۱ پژوهش (۶ پایان‌نامه و ۱۵ مقاله) بر اساس معیارهای این پژوهش وارد فراتحلیل شدند. این ۲۱ پژوهش شامل ۷۶ اندازه اثر مستقل برای رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی بود. نتایج حاصل از بررسی سوگیری انتشار، نشان‌دهنده نبود سوگیری در انتشار بود. 
یافته ها نتایج نشان داد میزان اندازه اثر در مدل اثرهای تصادفی برای رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی ۰/۱۷۹ است که در سطح ۰/۰۱>P معنی‌دار است. هرچند این میزان اندازه اثر بر اساس شاخص تفسیری کوهن نسبتاً کم است، ولی بررسی نقش متغیرهای تعدیل‌‌کننده نشان داد رابطه فداکاری و کیفیت زناشویی، تحت تأثیر متغیرهای نوع انتشار و محل پژوهش است؛ به گونه‌ای که این میزان اثر در پژوهش‌های انجام‌شده در ایران به میزان ۰/۴۲۵ افزایش یافت. 

نتیجه گیری نتایج این فراتحلیل نشان داد فداکاری یک متغیر متأثر از بافت فرهنگی و اجتماعی است. همچنین درباره مضامین نظری و کاربردی یافته‌های این پژوهش به تفصیل بحث شد.

هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش مدارا در روابط همسران بود. ماده‌های این مقیاس با بهره‌گیری از متون دینی (آیات قرآن ، احادیث، و دیدگاه­ مفسرین) تهیه شد و همچنین، تعدادی از متخصصان دینی و روانشناسان خانواده، روایی محتوایی آن را تصدیق کردند. ساخت و ارزیابی ویژگی‌های روان‌سنجی این مقیاس در ۵ مطالعه مستقل انجام شد. در مطالعه اول، پایایی مقدماتی مقیاس به روش آلفای کرونباخ و با نمونه‌ای۸۰ نفری از زنان و مردان متأهل برابر ۹۳/۰ به دست آمد. در مطالعه دوم، نمونه‌ای۵۶۰ نفری از مردان و زنان متأهل و با بهره‌گیری از تحلیل عامل اکتشافی (EFA)، ساختار۴ عاملی و۲۰ ماده‌ای این مقیاس کشف شد. ۴ عامل آن عبارت‌اند از: ۱. همدلی و پذیرش همسر؛ ۲. کنترل هیجانی و صبر و تحمل؛ ۳. تسهیل فرایند رشد و شکوفایی همسر؛ ۴. احسان و گذشت نسبت به همسر. همچنین، در مطالعه دوم پایایی هر یک از عوامل مدارا به روش آلفای کرونباخ محاسبه شد و همگی نشانگر همسانی درونی مناسب مقیاس بود. در مطالعه سوم، روایی همگرا با نمونه‌ای ۱۰۰ نفری از مردان و زنان متأهل و در مطالعه چهارم، پایایی مقیاس به روش بازآزمایی با نمونه‌ای ۳۰ نفری تأیید شد. در مطالعه پنجم با نمونه‌ای ۳۶۹ نفری از مردان و زنان متأهل و با بهره‌گیری از تحلیل عامل تأییدی (CFA) ساختار ۴ عاملی مقیاس تأیید شد. براساس نتایج این پژوهش می‌توان مقیاس مدارا در روابط همسران (TSRS) را  به عنوان ابزاری معتبر برای سنجش مدارا در روابط زن و شوهر به کار گرفت.