برخی از نظریه‌های مربوط به حافظه کاذب، برقراری رابطه معنایی بین اقلام آموختنی را که باعث افزایش آسیب‌پذیری فرد می‌شود، در سبب‌شناسی این خطای حافظه دخیل می‌دانند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش منحرف ساختن توجه افراد از طریق تقسیم توجه در دو دستگاه حسی دیداری و شنیداری طراحی و اجرا شد. نمونه پژوهش شامل 462 دانشجو (355 دختر، 107 پسر) بودند که با استفاده از مدل دیز- رودیگر- مک‌درموت (DRM) مورد آزمون حافظه کاذب قرار گرفتند. مجموعه مرجع دیز- رودیگر- مک‌درموت شامل فهرست‌هایی از کلمات است که واژه‌های هر فهرست با یک کلمه تله که در فهرست موجود نیست ارتباط معنایی بالایی دارند و یادآوری کلمه تله به هنگام آزمون حافظه نشان‌دهنده حافظه کاذب است. نتایج نشان داد که میزان یادآوری کاذب گروه تقسیم توجه کمتر از گروه کنترل بود، اما بین دو گروه تقسیم توجه و تمرکز توجه تفاوتی مشاهده نشد. به‌علاوه، میزان یادآوری کاذب در فهرست‌هایی که به صورت دیداری ارایه شده بودند کمتر از فهرست‌هایی بود که به شکل شنیداری ارایه شدند. نتایج هم‌چنین تعامل معنا‌داری بین تقسیم توجه و نحوه ارایه فهرست‌ها نشان داد. به این نحو که تفاوت در میزان یادآوری کاذب در ارایه شنیداری و دیداری فقط در شرایطی قابل مشاهده بود که فرد با توجه کامل درگیر تکلیف شده باشد. نتایج پژوهش نشان داد که تقسیم توجه در مرحله مطالعه می‌تواند به عنوان یکی از راه-های موثر کاهش یادآوری کاذب در دو دستگاه حسی دیداری و شنیداری مورد توجه قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: حافظه کاذب، رابطه معنایی، تقسیم توجه، شنوایی، بینایی

متن کامل [PDF 207 kb]   (3903 دریافت)    

---