طی یک آزمایش، تأثیر اسناد رفتار ضد تصور قالبی به علل پایدار درونی، بر تغییر تصور قالبی (در شرایط ترجیح درون‌گروهی) آزموده شد. مطالعه مقدماتی نشان داد که دانشجویان دانشگاه‌های دولتی نگرشی منفی نسبت به میزان بهره هوشی دانشجویان دانشگاه آزاد در مقایسه با دانشجویان دولتی دارند. از همین تصور قالبی به‌عنوان وسیله‌ای جهت تعیین شرایط ترجیح درون‌گروهی استفاده شد. در آزمایش اصلی، 80 نفر از دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی (30 پسر،50 دختر) به‌‌طور تصادفی به 8 گروه آزمایشی تقسیم شدند. در موقعیت‌های آزمایشی، رفتار ضد تصور قالبی فرد هدف به علل پایدار درونی، ناپایدار درونی و یا علل بیرونی نسبت داده شد. آزمودنی‌های کنترل با هیچ تبیینی برای رفتار فرد هدف مواجه نشدند. مقیاس‌های آشکار محقق‌ساخته و همچنین آزمون تداعی ناآشکار (IAT؛ گرین والد، مک‌گی و شوارتز، 1998) نیز با تغییراتی به‌کار رفت. هماهنگ با نظریه ناهماهنگی شناختی، نتایج نشان داد، زمانی که رفتار ضد تصور قالبی به علل درونی پایدار نسبت داده شد، تصور قالبی آشکار بیشتر دستخوش تغییر گردید، اما سطح ناآشکار تصور قالبی از دست‌کاری‌های اسناد علّی تأثیر نپذیرفت. همچنین به غیر از موقعیت آزمایشی اسناد علّی درونی پایدار، در سایر موقعیت‌های آزمایشی همبستگی بالا بین دو سطح تصور قالبی (آشکار و ناآشکار) وجود داشت. نتایج حاکی از تغییرپذیری تصور قالبی آشکار و مقاومت تصور قالبی ناآشکار، در برابر اسناد رفتار ضد تصور قالبی به علل پایدار درونی، در شرایط ترجیح درون‌گروهی بود.

واژه‌های کلیدی: اسناد علّی، تصور قالبی آشکار/تصور قالبی ناآشکار، تغییر تصور قالبی، ترجیح درون‌گروهی

متن کامل [PDF 1701 kb]   (2409 دریافت)    

---