دوره 14، شماره 2 - ( 11-1398 )                   جلد 14 شماره 2 صفحات 37-26 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران ، p_nejat@sbu.ac.ir
2- دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده:   (3675 مشاهده)
شناسایی عوامل پیش‌بینی‌کننده‌ی گرایش جوانان به مواد مخدر گامی مهم در پیشگیری از این آسیب اجتماعی محسوب می‌شود. مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی نقش مجموعه‌ای از عوامل فردی و اجتماعی و تعامل آن‌ها در شکل‌دهی به وسوسه‌ی سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان انجام شد.
شرکت‌کنندگان 766 دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی بودند که به مقیاس‌های چشم‌انداز زمان و خودکارآمدی و سؤالاتی درباره‌ی میزان محبوبیت در میان خانواده و دوستان، وسوسه‌ی مصرف سیگار و مواد مخدر و فشار اجتماعی پاسخ دادند. به‌منظور تعیین پیش‌بین‌های گرایش به مصرف مواد مخدر و سیگار کشیدن از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. در گام اول متغیرهای جمعیت‌شناختی، در گام دوم خودکارآمدی، چشم‌انداز زمان، محبوبیت اجتماعی و فشار اجتماعی و در گام سوم تعامل فشار اجتماعی با سایر پیش‌بین‌ها وارد شد.
دین‌داری، حال‌گرایی لذت‌طلبانه، محبوبیت در خانواده و فشار اجتماعی گرایش به سیگار کشیدن را پیش‌بینی کردند. گرایش به مصرف مواد مخدر نیز توسط وضع تأهل والدین، دین‌داری، خودکارآمدی، فشار اجتماعی و تعامل فشار اجتماعی با هرکدام از متغیرهای جنسیت، ادراک اخلاقمندی، خودکارآمدی، آینده‌گرایی و حال‌گرایی تقدیرنگر پیش‌بینی شد. بنا بر اثرات تعاملی، اثر فشار اجتماعی بر گرایش به مصرف مواد برای مردان و نیز افراد دارای خودکارآمدی، ادراک اخلاقمندی، آینده‌گرایی و حال‌گرایی تقدیرنگرِ پایین‌تر، قوی‌تر بود.
علی‌رغم نقش قابل‌توجه فشار اجتماعی در شکل‌دهی به وسوسه‌ی مصرف مواد مخدر، این اثر توسط خودکارآمدی، ادراک اخلاقمندی و چشم‌انداز زمان تعدیل شد؛ بنابراین، طراحی مداخلاتی معطوف به این تعدیلگرها می‌تواند از آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض فشارهای اجتماعی بکاهد.
متن کامل [PDF 929 kb]   (1871 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (1808 مشاهده)  
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1398/2/7 | پذیرش: 1399/8/26 | انتشار: 1399/11/18

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به روانشناسی معاصر،دوفصلنامه انجمن روانشناسی ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق