دوره 17، شماره 2 - ( 10-1401 )                   جلد 17 شماره 2 صفحات 139-127 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

رابطه‌ی میان خشم صفت، عدم تعهد اخلاقی، نشخوار خشم و پرخاشگری در دانش‌آموزان دوره‌ی دوم متوسطه: آزمون یک مدل میانجی تعدیل‌گر
سیدحسین مرعشی1 ، منیجه شهنی ییلاق* 2، مرتضی امیدیان3
1- گروه علوم شناختی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
2- گروه روانشناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران ، shehniyailaghm@yahoo.com
3- گروه روانشناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
چکیده:   (808 مشاهده)
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی نشخوار خشم در رابطه‌ی بین خشم صفت و پرخاشگری و نقش تعدیل‌کننده‌ی عدم تعهد اخلاقی بود. این پژوهش به صورت همبستگی از نوع تحلیل مسیر و به طور دقیق مدل‌یابی میانجی تعدیل‌گر، است. جامعه‌‌ی آماری این پژوهش تمام دانش‌آموزان پایه‌‌ی دوازدهم دوره‌‌ی دوم متوسطه‌‌ در سال تحصیلی 1401-1400 شهر اهواز بودند که از بین آن‌ها تعداد 200 دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه‌ی پرخاشگری (بأس و پری، 1992)، سیاهه ابراز خشم صفت-حالت– نسخه‌‌ی 2 (اسپیلبرگر، 1999)، مقیاس نشخوار خشم (ساخودولسکی، گلاب و کرامول، 2001) و مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی (کاپرارا، فیدا، وکیونه، ترامونتانو و باربارانلی، 2009) بودند. برای ارزیابی مدل پیشنهادی از نرم‌ افزار 22 SPSS و PROCESS (مدل 15)، استفاده شد. نتایج نشان داد که خشم صفت با پرخاشگری رابطه‌‌ی مثبت و معنی‌دار دارد (01/0 >p) و نشخوار خشم میانجی این رابطه است. عدم تعهد اخلاقی رابطه‌‌ی مستقیم شرطی بین نشخوار خشم و پرخاشگری و رابطه‌‌ی بین خشم صفت و پرخاشگری را در دو سطح (از سه سطح) تعدیل کرد. در خصوص نتایج غیرمستقیم شرطی بین خشم صفت و پرخاشگری از طریق نشخوار خشم، عدم تعهد اخلاقی فقط در دو سطح (در حد میانگین و یک انحراف معیار بالای میانگین) این رابطه را تعدیل نمود. به‌طور کلی، با گنجاندن عدم تعهد اخلاقی به عنوان تعدیل‌کننده در مدل، مطالعه‌‌ی حاضر اثراتی را شناسایی کرد که بدون تحلیل تعدیل‌کننده نادیده گرفته می‌شدند.
واژه‌های کلیدی: پرخاشگری، خشم صفت، عدم تعهد اخلاقی، نشخوار خشم
متن کامل [PDF 487 kb]   (42 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/3/12 | پذیرش: 1402/10/17 | انتشار: 1403/4/6
فهرست منابع
1. Achak, A., Pour Naghash Tehrani, S. S., & Azizi, Z. (2023). Comparison of social health and the level of depression, anxiety and aggression experienced in adolescents with high and low quality of life: Evidence from afghan adolescents living in Tehran. Journal of Psychological Science. 22(125), 845-864. (In Persian).
2. Allen, J. J., & Anderson, C. A. (2017). General aggression model. The International Encyclopedia of Media Effects, 1-15. [DOI:10.1002/9781118783764.wbieme0078]
3. Anestis, M. D., Anestis, J. C., Selby, E. A., & Joiner, T. E. (2009). Anger rumination across forms of aggression. Personality and Individual Differences, 46(2), 192-196. [DOI:10.1016/j.paid.2008.09.026]
4. Aricak, O. T., & Ozbay, A. (2016). Investigation of the relationship between cyberbullying, cybervictimization, alexithymia and anger expression styles among adolescents. Computers in Human Behavior, 55, 278-285. [DOI:10.1016/j.chb.2015.09.015]
5. Besharat, M. A., Taheri, M., & Gholamali LAvasani, M. (2016). Comparison of perfectionism, ego strength, anger, and anger rumination in individuals with major depression and obsessive-compulsive disorder. Counseling Culture and Psycotherapy, 7(26), 87-115. (In Persian).
6. Bondü, R., & Richter, P. (2016). Interrelations of justice, rejection, provocation, and moral disgust sensitivity and their links with the hostile attribution bias, trait anger, and aggression. Frontiers in Psychology, 7, 795. [DOI:10.3389/fpsyg.2016.00795] [PMID] []
7. Borders, A., & Lu, S. E. (2017). The bidirectional associations between state anger and rumination and the role of trait mindfulness. Aggressive Behavior, 43(4), 342-351. [DOI:10.1002/ab.21693] [PMID]
8. Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63(3), 452. [DOI:10.1037/0022-3514.63.3.452] [PMID]
9. Caprara, G. V., Fida, R., Vecchione, M., Tramontano, C., & Barbaranelli, C. (2009). Assessing civic moral disengagement: Dimensionality and construct validity. Personality and Individual Differences, 47(5), 504-509. [DOI:10.1016/j.paid.2009.04.027]
10. Colasante, T., Zuffiano, A., & Malti, T. (2015). Do moral emotions buffer the anger-aggression link in children and adolescents? Journal of Applied Developmental Psychology, 41, 1-7. [DOI:10.1016/j.appdev.2015.06.001]
11. Concha-Salgado, A., Ramírez, A., Pérez, B., Pérez-Luco, R., & García-Cueto, E. (2022). Moral disengagement as a self-regulatory cognitive process of transgressions: Psychometric evidence of the Bandura scale in Chilean adolescents. International Journal Of Environmental Research and Public Health, 19(19), 12249. [DOI:10.3390/ijerph191912249] [PMID] []
12. Dehghani, S., & Khormaei, F. (2022). The Relationship between Moral Characters and Aggression among University Students: The Mediating Role of Shame and Guilt Emotions. Quarterly Social Psychology Research, 11(44), 47-72. (In Persian).
13. Denson, T. F. (2013). The multiple systems model of angry rumination. Personality and Social Psychology Review, 17(2), 103-123. [DOI:10.1177/1088868312467086] [PMID]
14. Eisenlohr-Moul, T. A., Peters, J. R., Pond, R. S., & DeWall, C. N. (2016). Both trait and state mindfulness predict lower aggressiveness via anger rumination: A multilevel mediation analysis. Mindfulness, 7(3), 713-726. [DOI:10.1007/s12671-016-0508-x] [PMID] []
15. Gagnon, J., & Rochat, L. (2017). Relationships between hostile attribution bias, negative urgency, and reactive aggression. Journal of Individual Differences, 38(4), 211-219. [DOI:10.1027/1614-0001/a000238]
16. Gajda, A., Moroń, M., Królik, M., Małuch, M., & Mraczek, M. (2023). The Dark Tetrad, cybervictimization, and cyberbullying: The role of moral disengagement. Current Psychology, 42(27), 23413-23421. [DOI:10.1007/s12144-022-03456-6]
17. Gresham, D., Melvin, G. A., & Gullone, E. (2016). The role of anger in the relationship between internalising symptoms and aggression in adolescents. Journal of Child and Family Studies, 25(9), 2674-2682. [DOI:10.1007/s10826-016-0435-4]
18. Gutzwiller-Helfenfinger, E. (2015). Moral disengagement and aggression: Comments on the special issue. Merrill-Palmer Quarterly, 61(1), 192-211. [DOI:10.13110/merrpalmquar1982.61.1.0192]
19. Hashemi, S. S., Shokrkon, H., Neissi, A., Shehni, Y. M., & Haghighi, J. (2008). An investigation of the simple, multiple, and interactional relationships of major environmental, personality, attitudinal and emotional variables with counterproductive workplace behaviors in employees of an industrial company. Journal of Education and Psychology, 15(1), 53-80. (In Persian).
20. Kaboodi, M. (2022). The effect of group play therapy on social adjustment, control of anger, and loneliness of children between 11-12. Journal of Psychological Science, 21(119), 2199-2212. (In Persian). [DOI:10.52547/JPS.21.119.2199]
21. Khodaei, A., & Shokri, O. (2019). Confirmatory Factor Analysis and Internal Consistency of the Civic Moral Disengagement Scale-Farsi Version among University Students. Social Cognition, 8(1), 25-38. (In Persian).
22. Khodayari-Fard, M., Lavasani, M., Akbari_Zardkhane, S. E., & Liaghat, S. (2010). Psychomertic properties spielberger's state-trait anger expression inventory-2 among of Iranian students. Archives of Rehabilitation, 11(1), 47-56. (In Persian).
23. Li, D., Li, D., Wu, N., & Wang, Z. (2019). Intergenerational transmission of emotion regulation through parents' reactions to children's negative emotions: Tests of unique, actor, partner, and mediating effects. Children and Youth Services Review, 101, 113-122. [DOI:10.1016/j.childyouth.2019.03.038]
24. Li, C., Sun, Y., Ho, M. Y., You, J., Shaver, P. R., & Wang, Z. (2016). State narcissism and aggression: The mediating roles of anger and hostile attributional bias. Aggressive Behavior, 42(4), 333-345. [DOI:10.1002/ab.21629] [PMID]
25. Li, R., & Xia, L. X. (2020). The mediating mechanisms underlying the longitudinal effect of trait anger on social aggression: Testing a temporal path model. Journal of Research in Personality, 88, 104018. [DOI:10.1016/j.jrp.2020.104018]
26. Lickley, R. A., & Sebastian, C. L. (2018). The neural basis of reactive aggression and its development in adolescence. Psychology, Crime & Law, 24(3), 313-333. [DOI:10.1080/1068316X.2017.1420187]
27. Mohammadi, N. (2007). A Perliminary Study of the Psychometric Properties of Buss and Perry's Aggression Questionnaire. Journal of Social Sciences and Humanities of Shiraz University, 25(4 (49)), 135-151. (In Persian).
28. Mohseni, S., Barzgar, M., & Rezaei, A. (2023). The influence of cognitive emotion regulation strategies on the causal links between early maladaptive schemas, anger rumination and aggression. Journal of Psychological Science, 21(119), 2269-2283. (In Persian). [DOI:10.52547/JPS.21.119.2269]
29. Moore, C. (2015). Moral disengagement. Current Opinion in Psychology, 6, 199-204. [DOI:10.1016/j.copsyc.2015.07.018]
30. Owen, J. M. (2011). Transdiagnostic cognitive processes in high trait anger. Clinical Psychology Review, 31(2), 193-202. [DOI:10.1016/j.cpr.2010.10.003] [PMID]
31. Quan, F., Wang, L., Gong, X., Lei, X., Liang, B., & Zhang, S. (2022). Hostile attribution bias and anger rumination sequentially mediate the association between trait anger and reactive aggression. Frontiers in Psychology, 12, 778695. [DOI:10.3389/fpsyg.2021.778695] [PMID] []
32. Siewert, K., Kubiak, T., Jonas, C., & Weber, H. (2011). Trait anger moderates the impact of anger-associated rumination on social well-being. Personality and Individual Differences, 51(6), 769-774. [DOI:10.1016/j.paid.2011.06.030]
33. Spielberger, C. D. (1999). Staxi-2: State-Trait Anger Expression Inventory-2; Professional Manual. PAR, Psychological Assessment Resources.
34. Suhr, K. A., & Nesbit, S. M. (2013). Dwelling on 'Road Rage': The effects of trait rumination on aggressive driving. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 21, 207-218. [DOI:10.1016/j.trf.2013.10.001]
35. Sukhodolsky, D. G., Golub, A., & Cromwell, E. N. (2001). Development and validation of the Anger Rumination Scale. Personality and Individual Differences, 31(5), 689-700. [DOI:10.1016/S0191-8869(00)00171-9]
36. Takebe, M., Takahashi, F., & Sato, H. (2016). Anger rumination as a risk factor for trait anger and anger-in: A longitudinal study. Personality and Individual Differences, 101, 451-455. [DOI:10.1016/j.paid.2016.06.038]
37. Wang, X., Lei, L., Liu, D., & Hu, H. (2016). Moderating effects of moral reasoning and gender on the relation between moral disengagement and cyberbullying in adolescents. Personality and Individual Differences, 98, 244-249. [DOI:10.1016/j.paid.2016.04.056]
38. Wang, X., Lei, L., Yang, J., Gao, L., & Zhao, F. (2017). Moral disengagement as mediator and moderator of the relation between empathy and aggression among Chinese male juvenile delinquents. Child Psychiatry and Human Development, 48(2), 316-326. [DOI:10.1007/s10578-016-0643-6] [PMID]
39. Wang, X., Yang, L., Yang, J., Gao, L., Zhao, F., Xie, X., & Lei, L. (2018). Trait anger and aggression: A moderated mediation model of anger rumination and moral disengagement. Personality and Individual Differences, 125, 44-49. [DOI:10.1016/j.paid.2017.12.029]
40. White, B. A., & Turner, K. A. (2014). Anger rumination and effortful control: Mediation effects on reactive but not proactive aggression. Personality and Individual Differences, 56, 186-189. [DOI:10.1016/j.paid.2013.08.012]
41. Zang, J., Cao, W., Wang, M., Wang, N., Yao, S., & Hang, B. (2019). Multi voxel pattern analysis of structural MRI in children and adolescents with conduct disorder. Brain Imaging and Behavior, 13(5), 1273-1280 [DOI:10.1007/s11682-018-9953-6] [PMID]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به روانشناسی معاصر، دوفصلنامه انجمن روانشناسی ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق